Şrift ölçüsü:

02 Sentyabr 2024

Bu hesabatda qəzaya uğrayan helikopterin texniki, mühəndislik, elektron və naviqasiya vəziyyəti diqqətlə araşdırılıb və bu nəticə əldə edilib:

1. Helikopterin texniki xidməti və təmiri ilə bağlı bütün sənədlər - alınaraq istifadə edildiyi andan qəza baş verən vaxta qədər, o cümlədən əsaslı təmir, əsas və vacib hissələrin dəyişdirilməsi – araşdırıldı, bütün tədbirlər müəyyən edilmiş standartlara uyğun olaraq həyata keçirilib.

2. Son 4 ildə helikopterin təmiri ilə bağlı sənədlər də ekspertlər tərəfindən araşdırılaraq yoxlanılıb. Görülən tədbirlər prosesində heç bir problem müşahidə olunmayıb.

3. Prezident aparatı tərəfindən helikopter tələb edilməsi vaxtdan, helikopterin təhvil verilməsi, missiyanı necə yerinə yetirmək və helikopterin Tehrandan Təbrizə göndərilməsinin müəyyən edilməsi, Təbriz hava limanında dayanma, yanacaq doldurma, helikopterlərə texniki xidmət, rəsmilərin təyin olunmuş yerlərə uçuş missiyasını necə başlamaq, davam etdirmək və missiyanın yerinə yetirilməsi ilə bağlı sənədlərin hesabatı və yazışmalar araşdırıldı, təlimatlara, bildirişlərə və əsasnamələrə, qaydalara, qanunlara və lazımi standartlara əməl edilib.

4. Təbrizdən Ağbənd körpüsünə, Qız Qalası su bəndinə və oradan Təbriz Neft Emalı Zavoduna gedən uçuş xəritələri mütəxəssislər tərəfindən diqqətlə yoxlanılıb və helikopterin proqnozlaşdırılan marşrut üzrə hərəkət etdiyi, bu marşrutdan kənara çıxmadığı müəyyən edilib.

5. Helikopter pilotunun əl kompüteri (iPad tipli) mütəxəssis və peşəkar ekspertlər tərəfindən bərpa edilib; helikopterin uçuş marşrutu haqqında Təbrizdən uçuşun başlanmasından Qızqalası bəndinin təyinat yerinə, həmin yerdən geri qayıdanda, qəza baş verən vaxta qədər məlumatın düzgünlüyünü göstərir və “əvvəlcədən müəyyən edilmiş yol” ilə uyğundur.

6. Helikopterdən qalan hissələr və sistemlər (məsələn, mühərriklər, enerji ötürücü və yanacaq sistemləri, elektron avadanlıqlar, elektro-unikal) Müdafiə Nazirliyinin Aviasiya Sənayesi Təşkilatının ekspert və mütəxəssisləri tərəfindən sınaqdan keçirilib və qəzanın baş verməsinə təsir edən heç bir qüsur aşkar edilməyib.

7. Meteorologiya Təşkilatının ötən gün, eləcə də qəza baş verdiyi gündən olan hesabatları (yəni cari hava şəraiti, proqnoz və qeyri-sabit hava şəraiti ilə bağlı xəbərdarlıqlar) ekspertiza tərəfindən araşdırılıb və qəza günü meydana gələn vəziyyətlə uyğundur.

8. Kabin səs yazma sistemi (CVR) haqqında məlumat və uçuş məlumatının uçuş heyətini müşayiət edən helikopterin FDR sistemində səs yazma sistemi (Mil 171) tətbiq edildikdən sonra yoxlanılıb. Bu sistemdə də helikopter pilotu tərəfindən fövqəladə vəziyyət barədə heç bir mesaj və ya elan verilməyib.

9. Məhkəmə Tibb Texniki Komitəsinin araşdırma hesabatına görə, şəhidlərin bədənlərində aparılan toksikoloji və patoloji müayinələrin nəticələrində şübhəli hal aşkarlanmayıb.

10. Helikopterin hissələri və sistemləri ekspert tərəfindən yoxlanılıb. Hissələrdə və sistemlərdə təxribat əlamətləri aşkarlanmayıb.

11. Helikopterin hücum və müdafiə sistemləri, elektron müharibə, maqnit sahəsi və lazerin yaradılması ilə hədəf alınma ehtimalı mütəxəssis və ekspertlər tərəfindən araşdırılıb və qeyd olunan halların qəzanın baş verməsinə hər hansı müdaxiləsi istisna edilib.

Bu hesabatın yekun nəticəsində bildirilir:

Helikopterin qəzaya uğramasının əsas səbəbi bölgənin mürəkkəb iqlim və atmosfer şəraiti, yaz aylarında birdən-birə sıx və hündürlüyə doğru qalxan duman kütləsinin yaranması və helikopterin dağla toqquşmasıdır./irna/