Заһид мәни алдатма Ҹәһәннәмдә од олмаз
Онлар ки, јанарлар, оду бурдан апарарлар.
Кечән сөһбәтимиздән бу дүнја илә ахирәт дүнјасынын гурулушу арасындакы фәргләр ајдынлашды. Инди исә бу ики дүнја арасындакы әлагәнин нәдән ибарәт олмасына бахаг.
Дүнја илә ахирәт арасында әлагә бәргәрар олмасында һеч бир шәкк-шүбһә јохдур. Онларын арасында чох мөһкәм бағлылыг вә әлагә вардыр. Дүнја илә ахирәт арасындакы әлагә бир өмүрүн ики һиссәси вә илин ики фәсли кимидир. Бир фәсилдә әкмәк, диҝәр фәсилдә исә бичмәк лазымдыр. Үмумијјәтлә, онлардан бири әкин, диҝәри исә бичин, бири тохум, диҝәри исә мејвәдир. Ахирәтдәки ҹәннәт вә ҹәһәннәм бурада јараныр. «Тәфсирул-мизан» китабынын 13-ҹү ҹилдинин 23-ҹү сәһифәсиндә нәгл едилмиш бир һәдисдә белә дејилир:
«Ҹәннәт һал-һазырда һеч бир әкини олмајан бош бир сәһрадыр. Бурада дејилән «Субһәналлаһи вәлһәмду-лиллаһи вә ла илаһә илләллаһу вәллаһу әкбәр вә ла һовлә вә ла гуввәтә илла биллаһил әлијјил әзим» зикрләри орада әкилән ағаҹлардыр».
«Вәсаилуш-шиә» китабынын 2-ҹи ҹилдинин 1208-ҹи сәһифәсиндә әзиз Ислам Пејғәмбәриндән (с) нәгл едилмиш диҝәр бир һәдисдә белә дејилир:
«Мераҹ ҝеҹәси ҹәннәтә дахил олдум вә ҝөрдүм ки, мәләкләр гызыл вә ҝүмүш палчыгла бәнналыг едир, бәзән исә ишдән әл чәкирләр. Онлара дедим ки, нә үчүн ҝаһ ишләјир, ҝаһ да дајанырсыныз? Дедиләр ки, тикинти малларынын ҝәлмәсини ҝөзләјирик. Сорушдум ки, тикинти маллары нәдир? Онлар дедиләр ки, тикинти маллары мөминин дүнјада дедији «Сүбһәналлаһи вәлһәмду лиллаһи вә ла илаһә илләллаһу вәллаһу әкбәр» зикрләридир. Мөминләр һәмин зикрләри дејәндә биз тикир, дајананда исә әл сахлајырыг.»
Һәмин китабын 1206-ҹы сәһифәсиндә, Пејғәмбәрин (с) белә бујурдуғу нәгл едилиб:
«Аллаһ-таала ҹәннәтдә (мөминләрин бу дүнјада дедикләри) «Сүбһанәллаһ», «Әлһәмду-лиллаһ», «Ла илаһә илләллаһ» зикрләринин һәр бири үчүн бир ағаҹ әкәр.
Гурејш гәбиләсиндән олан бир киши деди: Онда бизим ҹәннәтдә чохлу ағаҹларымыз вар.
О һәзрәт бујурду: Бәли, амма диггәтли олун ки, од ҝөндәрәрәк онлары јандырмајасыныз. Бунун дәлили Аллаһ-тааланын бу ајәсидир ки, бујурур: «Еј иман ҝәтирәнләр! Аллаһа итаәт един, Пејғәмбәрә итаәт един вә (шәкк-шүбһә, рија, күфр вә нифаг кими шејләрлә) әмәлләринизи пуча чыхартмајын!» (Мәһәммәд-33.)
Јәни бу дүнјадакы јахшы ишләринизлә ҹәннәт ағаҹлары јаратдығыныз кими, пис ишләринизлә ҹәһәннәм оду јарадырсыныз вә һәмин од өз јахшылыгларынызла јаратдыгларынызы мәһв едә биләр.
Диҝәр бир һәдисдә исә белә бујуруб: «Од ағаҹы јандырараг күлә дөндәрдији кими, һәсәд дә инсанын иманыны јандырыб мәһв едәр.»
Бүтүн бунлардан мәлум олур ки, ҹәһәннәм дә, ҹәннәт кими бош сәһрадыр. Орада олан од вә әзаблар, инсанын өз әли илә јандырараг ҝөндәрдији ҝүнаһларын ҹилвәсидир.
Заһид мәни алдатма Ҹәһәннәмдә од олмаз
Онлар ки, јанарлар, оду бурдан апарарлар.Тәгва вә јахшы ишләрдән ҹәннәтин һури, гәср вә әбәди немәтләри јарандығы кими, чиркинлик вә мурдарлыглардан да ҹәһәннәмин илан, кәртәнкәлә, гајнар су вә зәггум јемәкләри јараныр. Аллаһ-таала ҹәһәннәм әһли барәсиндә белә бујурур: «Бизи аҹиз бурахаҹагларыны (әзабымыздан гачыб ҹанларыны гуртара биләҹәкләрини) зәнн едәрәк ајәләримизи (батил етмәјә) ҹәһд ҝөстәрәнләр исә шиддәтли бир әзаба дүчар олаҹаглар». (Сәба-5.)
