Унутмајаг ки, хејрли агибәтә чатмаг үчүн Әһли-бејтә игтидадан савајы јолумуз јохдур.
Суал олуна биләр ки, зикрин сөзләри инсанын диггәтини Аллаһа јөнәлдә биләрми? Јохса һәгиги зикр дил јох, гәлб зикридир? Илк нәзәрдән белә ҝөрүнә биләр ки, әсл зикр гәлб зикридир вә дил зикри гәлб зикринә јол тапмаг үчүн бир васитәдир. Амма бу мүхтәсәр ҹаваб гәнаәтбәхш дејил. Әҝәр дил зикри фајдасыздырса, бу мәсәләјә тәкид едән ајә вә һәдисләрдә мәгсәд нәдир? Даим Аллаһы хатырлајан инсанын дил зикринә еһтијаҹы јохдурму?
Суфиләр арасында истәр гәлб, истәрсә дә дил зикриндә ифрата варма һаллары мүшаһидә едилир. Онлар даирәви әјләшәрәк “зикр даирәси” дејилән мәрасим кечирирләр. Хүсуси аваз вә һәрәкәтләрлә, уҹа сәслә бир нечә саат ардыҹыл ејни зикри тәкрарлајырлар. Онлар бу зикри ашкар зикр адландырырлар. Диҝәр бир суфи фиргәси јалныз гәлб зикри илә кифајәтләнир. Намазын әввәлиндән ахырынадәк азҹа да олса дилләрини тәрпәтмирләр. Онлар иддиа едирләр ки, дил зикри гәлб зикрини ојатмаг үчүндүр вә инсан гәлбән зикр едирсә, дил зикринә еһтијаҹы јохдур.
Әһли-бејт маарифи нәзәриндән јухарыда гејд олунмуш һәр ики нәзәријјә јанлышдыр. Чүнки ајә вә рәвајәтләрдә хүсуси зикрләр бујурулмушдур. Бу зикрләри артырыб-әскилтмәдән демәк лазымдыр. Мәрһум Әлламә Мәҹлиси “Биһар” китабында имам Садигдән (ә) белә бир рәвајәт нәгл едир: “Тезликлә елә ҝүнләр (ҝеҹәләр) ҝәләр ки, аранызда сизи һидајәт едәҹәк имам олмаз. Әҝәр “ғәриг” дуасы охумасаныз, о ҝүнләрин гаранлығындан гуртулмазсыныз.
Əбдуллаһ ибни Синан имамдан сорушур ки, бу һансы дуадыр? Һәзрәт бујурур: Дуа беләдир: Ја Әллаһу, ја рәһману ја рәһиму ја мугәллибәл-гулуби сәббит гәлби әла диник.
Әбдуллаһ ибни Синан дејир ки, мән дуаны тәкрар едәркән “ја мугәллибәл-гулуби вәл-әбсар” дедим. Имам мәни сахлајыб “неҹә дедимсә, елә дә тәкрар ет” бујурду.”
Һәдисдән ајдын олур ки, хүсуси дуаларда бир кәлмә дә олсун белә јербәјер етмәк олмаз. Намазда һәмд вә сурәни диллә демәк дә дини зәрурәтләрдәндир. Намазда јалныз гәлб зикрини кафи билмәк јанлыш дүшүнҹәдир. Ҹәмијјәтдә ҝениш јајылмыш ҹаһил бир фикир вар: “Тәки гәлб пак олсун, намаз әсас дејил.” Һиҹаба мүнасибәтдә дә һәмин ҹаһил идеја илә үзләширик. Бир чох ханымлар “һиҹаб әсас дејил, тәки гәлб дүз олсун” дејирләр. Бу наданлары бир суалла ојатмаг истәрдик: Еј дини әмрләрә гаршы чыханлар! Доғруданмы сиз өзүнүзү гадир Аллаһдан елмли сајырсыныз?!
Инсан! Сәнин өзүндән дин ихтира етмәк һаггын јохдур. Биз Гуран вә рәвајәтләрә мүраҹиәт едәрәк әмәл јолуну өјрәнмәлијик. Еләҹә дә Аллаһы хатырлама, зикр мөвзусунда ады ҝедән мәнбәләрдән ҝөстәриш алмалыјыг. Имам Садиг (ә) бујурур: “Атам чох зикр едәрди. Јолда ҝетдији заман, һәтта ҹамаатла үнсијјәтдә олдуғу вахт мән онун даим “ла илаһә илләллаһ” дедијини ешидирдим.” Мәҝәр бүтүн рәвајәтләри гулагардына вурмаг олармы?! Әҝәр о бөјүк шәхсијјәтләр дилдә зикр етмишләрсә, дил зикрини фајдасыз адландырмаг олармы?! Унутмајаг ки, хејрли агибәтә чатмаг үчүн Әһли-бејтә игтидадан савајы јолумуз јохдур.
