Иман јалныз о вахт сон нәфәсә гәдәр горунур ки, инсан даим она нәзарәтчи олсун.
Имам Садигин (ә) нәсиһәтләриндән
Әҝәр инсан елә бир иҹтимаи мүһитдә јашајырса ки, бу мүһит Ислам һәгигәтләринин дәрк олунмасында бир манеәдир, бу инсанын агибәти неҹә олаҹаг? Диггәт етсәк ҝөрәрик ки, јер үзүндә әксәр инсанлар үчүн иҹтимаи манеәләр мөвҹудур. Ислам вә Әһли-бејт һәгигәтләринин тәблиғ олундуғу ҹәмијјәтдә јашајанлар Аллаһа шүкр етмәли вә һәгиги иман газанмаг үчүн сәј ҝөстәрмәлидир. Ислам вә Әһли-бејтдән узаг идејаларын тәблиғ олундуғу ҹәмијјәтләрдә әксәр инсанларын һеч ағлына да ҝәлмир ки, әсл һәгигәт тамам башга јердәдир. Һәмин ҹәмијјәтләрдә нәинки һәгигәт тәблиғ олунмур, үстәлик Ислам вә Әһли-бејт јолуна гаралар јахылыр. Бир чох өлкәләрдә шиәләр мүшрик кими тәгдим едилир, онларын һансыса хүсуси бир Гурана етигад етдикләри билдирилир. Һәтта бәзи өлкәләрдә белә ујдурма рәвајәтләр данышылыр ки, ҝуја шиәләр Ҹәбраил мәләјин хәјанәт едиб имам Әлијә (ә) ҝөндәрилән вәһји һәзрәт Мәһәммәдә (с) ҝәтирмәсини иддиа едирләр. Ҝуја шиәләр намазы битирдикдән сонра үч дәфә «Әллаһу әкбәр» әвәзинә үч дәфә «Ҹәбрајыл хәјанәткардыр» дејирләр. Инсанлары бу бөһтанлара елә инандырыблар ки, мин дәфә анд ичсәк дә әһәмијјәт верән олмаз.
Јахшы, белә бир шәраитдә јашајан инсан Әһли-бејт вилајәтини гәбул етмирсә о, беһиштә ҝедә биләрми? Ахы рәвајәтләрдә бујурулуб ки, Әһли-бејт вилајәтини гәбул етмәјәнләр ҹәһәннәмә ҝедәсидир. Ҹәмијјәтин ашыладығы дүшүнҹә тәрзиндән гејри бир дүшүнҹә тәрзинә әли чатмајан, һәгигәти дәрк етмәк ҝүҹүндә олмајан инсанлар Исламда «мүстәзәф» адланыр. Мүстәзәф дүшүнҹә зәифлијинә мәһкум инсандыр. Онун инамы вә әмәлләри дүшүнҹәсинин зәифлији гәдәр үзүрлүдүр. Бу инсанлара әгли вә нәгли јолла һәгигәтләр сүбут олдугҹа үзр арадан галхыр. Инсан һәгигәти анладығы дәрәҹәдә дә мәсулијјәт дашыјыр.
Бәли, инсанын сәадәти онун сон нәфәсәдәк горунмуш иманындан асылыдыр. Иман исә јалныз о вахт сон нәфәсә гәдәр горунур ки, инсан даим она нәзарәтчи олсун. Әкс тәгдирдә иман елә аста-аста зәифләјир ки, инсан нә вахт кафир олдуғуну һисс етмир. Һансы ки, ардыҹыл шәкилдә диггәт етсәјди гәлбиндәки шәкк-шүбһәләрә ҹаваб тапыб иманыны горујарды.
Јахшы, бәс дүзҝүн етигадлы инсанлар ҝүнаһа јол вердикдә онларла неҹә рәфтар едәк? Ахы бүтүн инсанлар мәсум ола билмәз. Сөзсүз ки, ачыг-ашкар ҝүнаһ едән инсанларла јахынлыг етмәк олмаз. Чиркин сифәтләрә малик инсанла достлуг нәтиҹәсиндә, инсан бу чиркин сифәтләрә јолуха биләр. Амма онун һаггында пис данышмаг олмаз. Әксинә, она үрәк јандырыб тәрбијәләнмәсинә чалышмаг лазымдыр. Онун ҝүнаһдан узаглашыб төвбә етмәси үчүн дуа етмәјимиз јахшы олар.
Демәк, иманыны горујан инсан әввәл-ахыр беһиштә ҝедәр. Әлбәттә ки, ҝүнаһларынын ҹәзасыны алдыгдан сонра!
«Ким зәррә гәдәр јахшы иш ҝөрмүшсә бу ишин хејрини, ким зәррә гәдәр пис иш ҝөрмүшсә бу ишин зәрәрини ҝөрәҹәкдир». («Зилзал» сурәси, ајә 7-8.)
Бүтүн ишләр нәзәрә алынаҹагдыр. Әһли-бејтин шәфаәтинә о гәдәр еһтијаҹлыјыг ки, бу шәфаәтә чатмаг ләјагәтини итирмәмәк үчүн ҝүнаһдан горунмалыјыг. Имам Садиг (ә) өмрүнүн сон анларында белә бујурду: «Намазы јүнҝүл сајан бизим шәфаәтимизә наил олмаз». («Биһарул-әнвар», ҹилд 82, сәһ. 235.) Төвбә инсанын ҝүнаһыны бағышлатдырдығы кими, бәзи писликләр дә инсаны шәфаәт ләјагәтиндән мәһрум едир.
