Ҝөзүнү нәфсин табечилијинә вермиш инсан һејван кими зәлаләтә дүчар олур.
Имам Садигин (ә) нәсиһәтләриндән
Инсан дүнја һәјатында истәр-истәмәз чәтинликләрлә гаршылашыр. Бу чәтинликләрлә мүбаризә апармаг бәзән ваҹиб дини вәзифә олур. Мәсәлән, хәстәликлә мүбаризә апармаг дини вәзифәдир. Һәзрәт Иса (ә) өз һәвариләринә бујурур: «Али мәгама чатмаг истәјирсинизсә, хошаҝәлмәз ишләрә сәбр етмәлисиниз».
Çәтинликләр ирили-хырдалы олур. Ади сојугдәјмәдән хәрчәнҝ хәстәлијинәдәк, јүнҝүл әхлаглы гадындан шикәст өвлададәк бу силсилә узаныр. Әсас мәсәлә бу чәтинликләрлә мүбаризәдир. Өз ишиндә јалныз Аллаһын разылығыны истәјәнләр өз вәзифәсинә әмәл едәрәк дөзүм ҝөстәрир.
Мараглы бир дастанда дејилир ки, Хәрәган вилајәтиндә Шејх Әбүл-Һәсән Хәрәгани адлы ариф јашајармыш. Онун шөһрәти јахын вә узаг әтрафа јајылыбмыш. Бир ҝүн һәгигәт ахтарышында олан бир шәхс нәсиһәт алмаг үчүн шејхин ҝөрүшүнә ҝәлир. Шејхин арвады гапыја чыхыб јолчунун истәјини сорушур. Өз зијарәт гәсдини ачыглајан шәхс гадынын тәһгирләринә мәруз галыр. Гадын һәтта өз әри һаггында налајиг сөзләр ишләдир. Јолчунун әл чәкмәдијини ҝөрүб шејхин сәһраја чыр-чырпы јығмаға ҝетдијини дејир. Јолчу дејилән истигамәтдә јола чыхыб, бир мүддәт сонра шејхин чыр-чырпы илә гајытдығыны ҝөрүр. Шејх Хәргани илә ҝөрүш һәјәҹаны јолчунун бәдәнини ләрзәјә салыр. Амма шејхә јахынлашдыгҹа ону дәһшәт бүрүјүр, аз гала ҝөзләри һәдәгәсиндән чыхсын. Шејхин топладығы чыр-чырпыны белиндә ҝәтирән вәһши шир јолчуја јуху кими ҝөрүнүр. Нәһајәт, шејх јериндә донуб галмыш јолчуја јетишир. Јолчу додаглары әсә-әсә сорушур: «Ја шејх, бүтүн ҝөрдүкләрим мәни һејрәтә ҝәтирир. Амма бир шејә даһа чох тәәҹҹүб едирәм: белә бир кәрамәт саһиби рәзил бир гадынла неҹә јашајыр?». Шејх Хәргани ҝөзләрини јерә дикмиш һалда бујурур: «Аллаһын мәнә әта етдији кәрамәтин сәбәби бу гадын гаршысында ҝөстәрдијим сәбрдир…».
Əһвалатдан ҝөрүндүјү кими, инсан Аллаһын разылығыны газанмаг үчүн дүнја чәтинликләринә сәбр етмәлидир.
Нәфслә мүбаризәнин диҝәр бир формасы һарам ишләрдән чәкинмәкдир. Инсан һеч бир әзаб-әзијјәт чәкмәдән ҝөз васитәси илә ҝүнаһа бата биләр. Тәбиәтин, улдузлу сәмаларын, ҹанлы аләмин, аилә-өвладын тамашасындан инсан бөјүк зөвг алыр. Амма инсан отурдуғу јердә ҝөзүндән шејтан торуна дүшә биләр. Иҹазә верилмәмиш сәһнәләрә бахмагла инсан нәинки ахирәт һәдәфләриндән узаг дүшүр, һәтта бәзи дүнја ләззәтләриндән дә мәһрум олур.
Ҝөзүнә јијә дура билән адам шәһвәтин аҹы нәтиҹәләриндән горунур, тәкамүл јолуну давам етдирә билир. Амма ҝөзүнү нәфсин табечилијинә вермиш инсан һејван кими зәлаләтә дүчар олур.
