Ҹәһаләт базарынын рөвнәгләнмәсинин сәбәбләриндән бири динин ојуна чеврилмәсидир.
Имам Садиг (ә) бујурур:
«Ҹәһл вә наданлығын бүнөврәси гәдим дөврдән мөһкәмләнмиш, базары рөвнәг тапмыш, дәрин көк атмышдыр». Ҹәһаләт базарынын рөвнәгләнмәсинин сәбәбләриндән бири динин ојуна чеврилмәсидир. Һәтта өз елмини Аллаһа јахынлашмаг үчүн васитә едәнләрин дә нијјәти илаһи олмамышдыр. Һәзрәт (ә) бу инсанлары «әдаләтсиз» адландырыр.
Дејиләнләрин ајдынлашмасы үчүн бәзи нөгтәләрә диггәт етмәлијик. Имам (ә) «гәдимдән ҹәһаләтин бүнөврәси мөһкәмләнмиш» бујураркән нәји нәзәрдә тутур? Әҝәр ҹәһаләт тәбии һадисәләрин мәфһумуну билмәмәкдирсә бунун динлә нә әлагәси вар? Һәр бир милләт әтраф аләми өјрәнмәк үчүн зәһмәт чәкмиш, елм охумуш, тәҹрүбәләр апармыш вә бунунла да өз ҹәһаләтини мүәјјән һәддә арадан галдырмышдыр.
Ҝөрүндүјү кими имам Садиг (ә) дүнјәви елмләр саһәсиндәки наданлығы јох, инсан хошбәхтлијинин јеҝанә тәминатчысы олан дини елмләрә мүнасибәтдәки ҹәһаләти нәзәрдә тутмушдур. Бу елмләр пејғәмбәрләрин ҝәтирдији Аллаһытаныма, инсанын талеји, ахирәт дүнјасы, дүзҝүн јашајыш тәрзи мөвзуларыны әһатә едән биликләрдән ибарәтдир. Бәшәријјәт үчүн зәрури олан бу елмләрдир. Бу елмләрдән хәбәрсиз инсан дөврүнүн философу олса белә, јенә дә ҹаһил һесаб олунур. Гуран бахымындан әсл ҹәһаләт будур!
