Шрифт өлчүсү:

22 Јанвар 2015

Бү ҝүн Имам Әлинин (ә) дөврүнә бәнзәр бир шәраитдәјик. Бизи һәм дүнја севҝиси, һәм дә тәкәббүр, өзүнәпәрәстиш, тәәссүб тәһдид едир. Иҹтимаи фитнә туфанлары да бизи чөкүшлә, парчаланмагла һәдәләјир. Буна ҝөрә бизим дә о дәрманлара еһтијаҹымыз вар. "Нәһҹ әл-бәлағә"јә һәр заманкындан чох еһтијаҹымыз вар. Мән киминсә бу бахышла "Нәһҹ әл-бәлағә" ардынҹа ҝетдијини ҝөрмәмишәм. Билирсиниз ки, чох иш ҝөрүлмүшдүр. Амма бу јени бахышдыр.
İнди "Нәһҹ әл-бәлағә" ҝүзҝүсүнә бахын вә ҝөрүн орада һазыркы вәзијјәтиниздән нә ҝөрүрсүнүз? Һансы дәрди, һансы тәһлүкәни ҝөрүрсүнүз? Бизә һансы хәбәрдарлыглар олунуб? Билин ки, бүтүн бунларын дәрманы "Нәһҹ әл-бәлағә"дәдир.
Бу ҝүн тәдгигатчыларын "Нәһҹ әл-бәлағә"ни бу бахымдан изаһ етмәләри зәруридир.

Нүмунә олараг Имам Әлинин (ә) һәлл етмәјә, арадан галдырмаға чалышдығы о ҝүнүн хәстәликләриндән (проблемләриндән) бир нечәсини гејд едирәм. Бу хәстәликләрдән бири дүнја севҝисидир. "Нәһҹ әл-бәлағә"дә дүнја, дүнја севҝиси, дүнјаја алданмаг, дүнјанын тәһлүкәләри, пусгулары әлејһинә хәбәрдарлыглар олунмушдур. "Нәһҹ әл-бәлағә"нин өнәмли һиссәләриндән бири зөһддүр.

Биз, маһир бир һәкимдән там нүсхә алыб ҹибинә вә ја тахчаја гојан, амма ејни һалда о нүсхәни ачыб бахмајан, әмәл етмәјән вә беләҹә хәстәликдән даим әзијјәт чәкән хәстәјә бәнзәјирик. Әсрләр боју "Нәһҹ әл-бәлағә" бизим ихтијарымызда иди. Лакин ондан истифадә етмәдик, о маарифдән фајдаланмадыг. Фәрди вә иҹтимаи хәстәликләрдән гуртулмадыг. Бу, "Нәһҹ әл-бәлағә" илә таныш олан һәр бир кәсин гәлбиндә јаранан бөјүк тәәссүф һиссидир.

Имам Әлинин (ә) "Нәһҹ әл-бәлағә"дә "Гасиә" адланан хүтбәси вар. Олдугҹа мүһүм, мәзмунлу, мараглы хүтбәдир. Бу хүтбәнин үмдә мөвзуларындан бири тәкәббүрүн писләнмәсидир.
Бурада пејғәмбәрләр (ә) һаггында бир нечә ҹүмлә вардыр ки, бир һиссәсини сизин үчүн охујурам.
Пејғәмбәрләр (ә) һаггында бујурур: “Аллаһ-таала пејғәмбәрләрин нәзәриндә тәкәббүрү пис етди, тәвазөнү онлара лајиг ҝөрдү. Разы олду ки, онлар тәвазөкар олсунлар. Пејғәмбәрләр (ә) о гәдәр тәвазөкар идиләр ки, Аллаһ һүзурунда үзләрини јерә сүртүр, алынларыны торпаға булашдырырдылар. Мөминләрә гаршы тәвазөкарҹасына меһрибан идиләр” . Пејғәмбәрләр (ә) мөминләрлә белә идиләр. Буна ҝөрә дә һәмишә онларын әтрафына топланырдылар .

Әмирәлмөминин (ә) "Нәһҹ әл-бәлағә"дә бујурур: Пејғәмбәрләр (ә) бүтүн халгла, ҹәмијјәтин әксәријјәтини тәшкил едән ҝениш халг күтләләри илә үнсијјәтдә идиләр. Бизим пејғәмбәримизин иши онларла иди. Мүасир дөврдә үммәтин имамынын да иши онларладыр. Дөвләт, вәзифәли шәхсләр вә халг арасындакы бу әлагә јашамалыдыр. Бу мүнасибәт зәифләмәмәлидир. Бизим ингилабымызын шаһ дамары бу мүнасибәтдир.

"Нәһҹ әл-бәлағә"дә дәфәләрлә тәкрар олунан мөвзу "тәкәббүр" мөвзусүдур. Јәни "Гасиә" хүтбәсинин үмдә мөвзусудур. Әлбәттә ки, бу тәкҹә "Гасиә" хүтбәсинә мәхсус дејил, "Нәһҹ әл-бәлағә"дә бир чох јерләрдә вар. Тәкәббүр мәсәләси, јәни өзүнү башгаларындан јүксәкдә ҝөрмәк Исламы, Ислам сијаси гурулушуну зәифләдән, хилафәти падшаһлыға чевирән, Пејғәмбәрин (с) зәһмәтләринин нәтиҹәсини мүәјјән заман кәсијиндә тамамилә арадан апаран бәладыр. Мәһз буна ҝөрә дә Имам Әли (ә) "Нәһҹ әл-бәлағә"дә бу мәсәләјә чох өнәм вермишдир.

"Нәһҹ әл-бәлағә"нин зөһдлә, зөһдә рәғбәтләндирмәклә долу олмасы нәји ҝөстәрир? (Тәбии ки,) хәстәлији ҝөстәрир. Имам Әлинин (ә) дүнја һаггында одлу, һәјаҹанлы, ҝөзәл, бәлағәтли данышан бу нүсхәси ҝөстәрир ки, ҹамаат чох пис шәкилдә дүнја тәләсинә дүшүбмүшләр. Пејғәмбәрин (с) дүнјасыны дәјишдији вахтдан ијирми үч ил сонра ҹамаат чох пис әсир олмушду. Бу дүјүн ачан әл чалышыр ки, бу кәмәнди онларын әл-ајағындан ачсын.

Бу ҝүн "Нәһҹ әл-бәлағә" бизим үчүн фәргли ҹәһәтләрдән әһәмијјәтлидир. Тәкид едирәм ки, бу китаб бәнзәрсиз, сонсуз хәзинәдир. Бу ҝүн дә Ислам ҹәмијјәти, мүсәлман халглар она һәмишәкиндән даһа еһтијаҹлыдырлар.

Бу дөврдә бизи тәһдид едән хәстәликләр вар. Онларын мүалиҹәси бизим үчүн дәјәрли вә һәјатидир. Бу фәрманлары, мүалиҹә үсулларыны ахтармалыјыг. Мән демәк истәмирәм ки, Исламын еркән чағларында баш верән һадисәләр инди дә бир-бир баш верир, хејр! Амма истигамәтләр ејнидир.

Һәзрәт Әлинин (ә) бир сыра чыхышлары вардыр ки, бу чыхышларда идеолоҝија, дөјүш тактикасы, һакимијјәт тәҹрүбәси, үсули-идарә, әхлаг, зөһд вә тәгвадан сөһбәт ачылыр. Сиз бу ҝүн баша дүшүрсүнүз ки, бизим "Нәһҹ әл-бәлағә"јә нә гәдәр еһтијаҹымыз вар.


Ајәтуллаһ Сејид Әли Хаменеи