05 Март 2019
“ЗУМӘР” СУРӘСИНДӘН ИКИ АЈӘ
Гуранда батил сөзләри садәҹә динләмәк јох, бу сајаг сөһбәт едәнләрлә јахынлыг етмәмәк дә тапшырылыр.
Бәзән јухарыда гејд етдијимиз һәгигәтләрә гаршы һәтта Гуран ајәләриндән дә истифадә едирләр. “Зумәр” сурәсинин 17-18-ҹи ајәләриндә бујурулур: “«О бәндәләримә мүждә вер ки, онлар сөзү динләјиб, онун ән јахшысына табе оларлар.” Инсанлары аздырмаг гәсдиндә оланлар бу ајәләри дәлил ҝәтирәрәк иддиа едирләр ки, бүтүн сөзләри динләмәк Гуран әмридир. Суал олунур: Һагг сөзлә батили сечмәк гүдрәтинә малик олмајан инсана Гуран һәр сөзү динләмәк ҝөстәриши верәрми? Әҝәр Гуран инсанлары доғру јола һидајәт едирсә бу ајәни бүтүн адамлара аид етмәк јанлышдыр. Ајә һаггы батилдән сечмәк әзминдә олан инсанлара мүраҹиәт едир. Батил сөһбәтләр надан вә зәиф әгидәли инсанлары бир анда чашдырыр. Она ҝөрә дә ади инсанлар зәлаләтә дүчар олмамаг үчүн белә сөһбәтләрдән гачмалыдырлар. Гуранда батил сөзләри садәҹә динләмәк јох, бу сајаг сөһбәт едәнләрлә јахынлыг етмәмәк дә тапшырылыр. “Ниса” сурәсинин әввәлдә гејд етдијимиз 140-ҹы ајәсинин сонунда бујурлур: “Аллаһ мүнафиг вә кафирләрин һамысыны ҹәһәннәмдә топлајаҹаг.” Јәни бир груп инсан мөмин олдуғуну ҝүман етсә дә азғын инсанларла јолдашлыг етдикләриндән гијамәт сәһнәсинә мүнафиг кими ҝәтириләҹәкләр. Чүнки, Аллаһ вә дин һаггында дејилән батил сөзләрә итаәткарлыгла гулаг асмаг мөмин сифәти дејил.
Бәс “Зумәр” сурәсинин ујғун ајәләри кими нәзәрдә тутур? Билмәлијик ки, белә сөзләрин габағында јалныз ҝүҹлү имана вә дини савада малик шәхсләр дајана биләр. Һәр һансы батил сөзә ҹаваб вермәк үчүн иман вә елмә еһтијаҹ вар. Тутаг ки, Аллаһа, пејғәмбәрә вә мәада иман ҝәтирмиш бир шәхс шејтани мәҹлисә дүшүр. Әҝәр о өз етигадында тутарлы дәлилләрә маликдирсә бу дәлилләрә истинад етмәклә өзүнү вә олсун ки, бу мәҹлисдәкиләрин дә бәзиләрини шәкк-шүбһәдән гуртараҹаг. Амма гәнаәтбәхш дәлилләрә малик олмајан шәхс үчүн иманыны итирмәк горхусу вар. Мүасир дөврдә күтләви информасија васитәләриндән дини һәгигәтләр һаггында батил сөзләрә јол верилир. Демәк, сән шејтандан гачсан да, о, мәсәлән, телевизија васитәси илә сәнин евинә дахил олур. Она ҝөрә дә һәр бир мүсәлман өз елмини артырмагла өзүнү әкс тәблиғатлара гаршы һазыр етмәлидир.
Бәли, пис һәмсөһбәт вә јолдаш инсаны зәлаләтә апарыр. Һәмсөһбәтин тәкҹә етигады јох, әхлагы да мүһүм шәртдир. Ҝүнаһкар инсанларла јолдашлыг инсаны дини чәрчивәдән чыхарыр, азғынлыға сөвг едир. Истәр етигад, истәрсә дә әхлаг бахымындан азғын инсанлардан узаглашын!
Јарымын јарындан вар интизарым,
Дуа ҝөзләјирәм, мин гынаг ҝәлир.
Гәфәсдәки хәстә бүлбүл барәдә
Нә дүшүнүр гызылгуш? - мараг ҝәлир!
Чох дејибләр јары ҝөр, өзүн даныш,
Пејк сөзүндә ифрат, тәфрит, алданыш.
Сән һа јалвар сөзчүјә “дүзҝүн даныш”,
Ағзын ачды, лап јахын ираг ҝәлир.
Дәрдимин дәвасы дост дилиндәди,
Демәсин һәр нә вар Јар әлиндәди,
Сәбәбкар да тәбиб мәсәлиндәди,
Јерә дејәр, ҝөјләрдән сораг ҝәләр.
Бәс “Зумәр” сурәсинин ујғун ајәләри кими нәзәрдә тутур? Билмәлијик ки, белә сөзләрин габағында јалныз ҝүҹлү имана вә дини савада малик шәхсләр дајана биләр. Һәр һансы батил сөзә ҹаваб вермәк үчүн иман вә елмә еһтијаҹ вар. Тутаг ки, Аллаһа, пејғәмбәрә вә мәада иман ҝәтирмиш бир шәхс шејтани мәҹлисә дүшүр. Әҝәр о өз етигадында тутарлы дәлилләрә маликдирсә бу дәлилләрә истинад етмәклә өзүнү вә олсун ки, бу мәҹлисдәкиләрин дә бәзиләрини шәкк-шүбһәдән гуртараҹаг. Амма гәнаәтбәхш дәлилләрә малик олмајан шәхс үчүн иманыны итирмәк горхусу вар. Мүасир дөврдә күтләви информасија васитәләриндән дини һәгигәтләр һаггында батил сөзләрә јол верилир. Демәк, сән шејтандан гачсан да, о, мәсәлән, телевизија васитәси илә сәнин евинә дахил олур. Она ҝөрә дә һәр бир мүсәлман өз елмини артырмагла өзүнү әкс тәблиғатлара гаршы һазыр етмәлидир.
Бәли, пис һәмсөһбәт вә јолдаш инсаны зәлаләтә апарыр. Һәмсөһбәтин тәкҹә етигады јох, әхлагы да мүһүм шәртдир. Ҝүнаһкар инсанларла јолдашлыг инсаны дини чәрчивәдән чыхарыр, азғынлыға сөвг едир. Истәр етигад, истәрсә дә әхлаг бахымындан азғын инсанлардан узаглашын!
Јарымын јарындан вар интизарым,
Дуа ҝөзләјирәм, мин гынаг ҝәлир.
Гәфәсдәки хәстә бүлбүл барәдә
Нә дүшүнүр гызылгуш? - мараг ҝәлир!
Чох дејибләр јары ҝөр, өзүн даныш,
Пејк сөзүндә ифрат, тәфрит, алданыш.
Сән һа јалвар сөзчүјә “дүзҝүн даныш”,
Ағзын ачды, лап јахын ираг ҝәлир.
Дәрдимин дәвасы дост дилиндәди,
Демәсин һәр нә вар Јар әлиндәди,
Сәбәбкар да тәбиб мәсәлиндәди,
Јерә дејәр, ҝөјләрдән сораг ҝәләр.