06 Март 2018
ИЧКИ ДҮШКҮНЛҮЈҮНҮН АҸЫ НӘТИҸӘЛӘРИ
Шәраб бүтүн чиркинликләрин көкү вә ән бөјүк ҝүнаһдыр
Һәгигәти анламамаг
Инсаны һејвандан үстүн едән онун ағыл вә дүшүнҹәсидир. Инсан һејвандан фәргли олараг һәгигәтләри дәрк едир, һаггы батилдән сечир. Һансы ки, шәраб инсанын бу имтијазыны әлиндән алыр. Шәраб ичмиш инсан һејвандан да ашағы алчалыр. Чүнки шәраб инсаны сүстләшдириб ағлыны думанландырыр, һәгигәти дәрк едиб һаггы батилдән сечмәсинә мане олур. Имам Риза (ә) бујурур: “Аллаһ шәрабы һарам етмишдир. Чүнки шәраб фәсад гајнағыдыр. Бундан әлавә, о ағылын һәгигәтләри дәркетмә ҝүҹүнү алыр, инсаны халг гаршысында абырдан салыр, үзүндәки һәјаны апарыр.” (Мустәдрәкул-вәсаил, 3-ҹү ҹилд, сәһ.137.)
Бүтүн писликләрин көкү
Сөһбәтимизин әввәлиндә һәзрәт Пејғәмбәрин (с) бујуруғуна истинад едәрәк билдирдик ки, шәраб бүтүн писликләрин анасыдыр. Инди исә бу мөвзуда мәсумларын диҝәр рәвајәтләри илә таныш олаг. Бир зындыг (Аллаһы инкар едән шәхс) имам Садигин (ә) хидмәтинә ҝәлиб сорушду: “Нә үчүн Аллаһ шәрабы һарам едиб, ахы онун бөјүк ләззәти вар?” Һәзрәт (ә) бујурду: “Аллаһ шәрабы она ҝөрә һарам бујуруб ки, шәраб писликләрин анасы, бүтүн чиркин ишләрин көкүдүр. Шәраб ичән инсан мәст һалда ағлыны әлиндән верир, Аллаһы танымыр, истәнилән ҝүнаһа јол верир, һөрмәтсизлик едир, гоһумлардан узаглашыр, һәдјан данышыр. Мәст инсанын ихтијары шејтанын әлиндәдир. Шејтан әмр етсә ки, она сәҹдә етсин, едәр. Шәрабхор шејтанын ону чәкдији тәрәфә ҝедир.” (Вәсаилуш-шиә, 17-ҹи ҹилд, сәһ.253.) Диҝәр бир рәвајәтдә имам Багир (ә) бујурур: “Аллаһа гаршы һеч бир ҝүнаһ сәрхошлуг кими дејил. Ағлыны итирмиш мәст инсан ваҹиб намазы тәрк едәр, ана вә баҹысы илә зинаја јол верәр.” (Вәсаилуш-шиә, 17-ҹи ҹилд, шәраб бабы.) Охшар мәзмунла һәзрәт Әлинин (ә) бујуруғунда растлашырыг: Һәзрәт Әлијә (ә) дејилди: “Сиз дүшүнүрсүнүз ки, шәраб оғурлуг вә зинадан писдир?” Һәзрәт (ә) бујурду: “Бәли. Зинакар башга ҝүнаһа јол вермәјә дә биләр. Амма шәраб ичиб мәст олан инсан һәм зина едир, һәм адам өлдүрүр, һәм намазы тәрк едир.” (Фүруи-Кафи, 6-ҹы ҹилд, сәһ.43.)
Аллаһын Рәсулу (с) бујурур: “Шәраб бүтүн чиркинликләрин көкү вә ән бөјүк ҝүнаһдыр. Шәраб ичән инсан ағлыны итириб анасына, бибисинә вә халасына да тәҹавүз едә биләр.” (Кәнзул-уммал.) Имам Садиг (ә) Мүфәззәлин шәрабын һарам олма сәбәби илә бағлы суалына белә ҹаваб верир: “Аллаһ шәрабы онун тәсирләринә ҝөрә һарам бујурмушдур. Чүнки шәраб инсаны чашдырыр, инсанијјәт нуруну әлдән алыр, алиҹәнаблығы виран гојур, инсаны ҝүнаһа чәкир, ону ган төкмәјә, зинаја вадар едир. Мәст инсанын өз мәһрәмләринә тәҹавүз етмәјәҹәјинә зәманәт јохдур. Шәраб ичән бәдбәхтликдән савајы һеч нә газанмыр.” (Биһар, 79-ҹу ҹилд, сәһ.123.) Башга бир рәвајәтдә имам Садиг (ә) шәрабын, јохса намазы тәрк етмәјин бөјүк ҝүнаһ олмасы илә бағлы бујурмушдур: “Ички дүшкүнлүјү намазы тәрк етмәкдән дә писдир. Шәраб ичән елә бир һала дүшүр ки, нә бөјүк Аллаһы, нә дә өзүнү таныјыр.” (Биһар, 79-ҹу ҹилд, сәһ.133.)
Инсаны һејвандан үстүн едән онун ағыл вә дүшүнҹәсидир. Инсан һејвандан фәргли олараг һәгигәтләри дәрк едир, һаггы батилдән сечир. Һансы ки, шәраб инсанын бу имтијазыны әлиндән алыр. Шәраб ичмиш инсан һејвандан да ашағы алчалыр. Чүнки шәраб инсаны сүстләшдириб ағлыны думанландырыр, һәгигәти дәрк едиб һаггы батилдән сечмәсинә мане олур. Имам Риза (ә) бујурур: “Аллаһ шәрабы һарам етмишдир. Чүнки шәраб фәсад гајнағыдыр. Бундан әлавә, о ағылын һәгигәтләри дәркетмә ҝүҹүнү алыр, инсаны халг гаршысында абырдан салыр, үзүндәки һәјаны апарыр.” (Мустәдрәкул-вәсаил, 3-ҹү ҹилд, сәһ.137.)
Бүтүн писликләрин көкү
Сөһбәтимизин әввәлиндә һәзрәт Пејғәмбәрин (с) бујуруғуна истинад едәрәк билдирдик ки, шәраб бүтүн писликләрин анасыдыр. Инди исә бу мөвзуда мәсумларын диҝәр рәвајәтләри илә таныш олаг. Бир зындыг (Аллаһы инкар едән шәхс) имам Садигин (ә) хидмәтинә ҝәлиб сорушду: “Нә үчүн Аллаһ шәрабы һарам едиб, ахы онун бөјүк ләззәти вар?” Һәзрәт (ә) бујурду: “Аллаһ шәрабы она ҝөрә һарам бујуруб ки, шәраб писликләрин анасы, бүтүн чиркин ишләрин көкүдүр. Шәраб ичән инсан мәст һалда ағлыны әлиндән верир, Аллаһы танымыр, истәнилән ҝүнаһа јол верир, һөрмәтсизлик едир, гоһумлардан узаглашыр, һәдјан данышыр. Мәст инсанын ихтијары шејтанын әлиндәдир. Шејтан әмр етсә ки, она сәҹдә етсин, едәр. Шәрабхор шејтанын ону чәкдији тәрәфә ҝедир.” (Вәсаилуш-шиә, 17-ҹи ҹилд, сәһ.253.) Диҝәр бир рәвајәтдә имам Багир (ә) бујурур: “Аллаһа гаршы һеч бир ҝүнаһ сәрхошлуг кими дејил. Ағлыны итирмиш мәст инсан ваҹиб намазы тәрк едәр, ана вә баҹысы илә зинаја јол верәр.” (Вәсаилуш-шиә, 17-ҹи ҹилд, шәраб бабы.) Охшар мәзмунла һәзрәт Әлинин (ә) бујуруғунда растлашырыг: Һәзрәт Әлијә (ә) дејилди: “Сиз дүшүнүрсүнүз ки, шәраб оғурлуг вә зинадан писдир?” Һәзрәт (ә) бујурду: “Бәли. Зинакар башга ҝүнаһа јол вермәјә дә биләр. Амма шәраб ичиб мәст олан инсан һәм зина едир, һәм адам өлдүрүр, һәм намазы тәрк едир.” (Фүруи-Кафи, 6-ҹы ҹилд, сәһ.43.)
Аллаһын Рәсулу (с) бујурур: “Шәраб бүтүн чиркинликләрин көкү вә ән бөјүк ҝүнаһдыр. Шәраб ичән инсан ағлыны итириб анасына, бибисинә вә халасына да тәҹавүз едә биләр.” (Кәнзул-уммал.) Имам Садиг (ә) Мүфәззәлин шәрабын һарам олма сәбәби илә бағлы суалына белә ҹаваб верир: “Аллаһ шәрабы онун тәсирләринә ҝөрә һарам бујурмушдур. Чүнки шәраб инсаны чашдырыр, инсанијјәт нуруну әлдән алыр, алиҹәнаблығы виран гојур, инсаны ҝүнаһа чәкир, ону ган төкмәјә, зинаја вадар едир. Мәст инсанын өз мәһрәмләринә тәҹавүз етмәјәҹәјинә зәманәт јохдур. Шәраб ичән бәдбәхтликдән савајы һеч нә газанмыр.” (Биһар, 79-ҹу ҹилд, сәһ.123.) Башга бир рәвајәтдә имам Садиг (ә) шәрабын, јохса намазы тәрк етмәјин бөјүк ҝүнаһ олмасы илә бағлы бујурмушдур: “Ички дүшкүнлүјү намазы тәрк етмәкдән дә писдир. Шәраб ичән елә бир һала дүшүр ки, нә бөјүк Аллаһы, нә дә өзүнү таныјыр.” (Биһар, 79-ҹу ҹилд, сәһ.133.)