02 Сентјабр 2017
Гуран вә хатәмијјәт мәсәләси
Аллаһ јанында дин Исламдыр
Гуран Ислам Пејғәмбәринин (с) хатәмијјәтинә (сонунҹу олмасына) неҹә шаһид дурур?Суал: Дүнја мүсәлманлары өз сәмави китабларына әсасланараг, јекдил һалда билдирирләр ки, Ислам Пејғәмбәри (с) сон Пејғәмбәрдир, бәшәријјәтин һидајәти үчүн ҝәлмиш сон илаһи сәфирдир, онун ҝәтирдији китаб, Гуран бәшәријјәт үчүн ҝөндәрилмиш сон сәмави китабдыр. Мәҝәр Гуранда Ислам Пејғәмбәринин хатәмијјәти, јәни сонунҹу Пејғәмбәр олмасы билдирилмәмишдирми? Белә бир билдириш олмуш олсајды, гәрәзсиз инсанларын шүбһәсинә сон гојуларды.
Ҹаваб: Әввәлҹә, диггәт јетирилмәлидир ки, илк бахышдан сәмави ајинләр мүхтәлиф шәриәтләр формасында нәзәрә чарпса да, инсан бәшәријјәтә мүхтәлиф динләрин ҝөндәрилдијини тәсәввүр етсә дә, ујғун мәсәлә һәгигәтдә белә дејил. Билмәлијик ки, һәзрәт Нуһ (ә) васитәси илә бәшәријјәтә ҝөндәрилмиш илкин шәриәт елә сон Пејғәмбәрә (с) ҝөндәрилмиш шәриәтдир. Бу шәриәтләр арасында мүштәрәк нөгтәләр чохдур. Онлар ваһид ајин шәклиндә бир-бирләри илә әлагәлидирләр. Заман өтдүкҹә иҹтимаи тәрәгги камилләшмиш вә нәһајәт, јеҝанә ајин шәклинә ҝәлмишдир. Бу шәриәт бәшәријјәти бүтүн башга ајин вә ганунлардан еһтијаҹсыз едир.
Бу бахымдан, Гуран елан едир ки, Аллаһын елә илк ҝүндән ҝөндәрдији ајин Ислам ајини олмушдур. Бундан гејри ајин ардынҹа ҝедәнләрин тутдуғу јол јанлышдыр. Гурани-кәримдә бујурулур: “Аллаһ јанында дин Исламдыр” (“Али-Имран”, 19.); “Ким Исламдан башга бир дин ардынҹа ҝедәрсә, һеч вахт гәбул олунмаз...” (“Али-Имран”, 85.); “Ибраһим нә јәһуди, нә дә хачпәрәст иди. О анҹаг һәниф мүсәлман иди...” (“Али-Имран”, 67.) Ҝөрүндүјү кими, Гурани-кәрим Ибраһими јәһуди вә ја мәсиһи сајанлары мәзәммәт едәрәк, онун төвһид гәһрәманы олдуғуну өнә чәкир. Беләҹә, дејә биләрик ки, сәмави шәриәтләр һәгигәтдә ваһид бир шәриәтдир. Бу ајинләр бәшәријјәтин иҹтимаи тәкамүлү нәтиҹәсиндә формалашараг, нәһајәт, ваһид ајин шәклинә ҝәлмишдир. Сон Пејғәмбәр (с) исә бу ишдә васитәчидир. Бәшәр тарихи боју Аллаһ тәрәфиндән ҝөндәрилмиш ајинләр орта мәктәбдә башлајыб докторлугда битән елми инкишаф јолуну хатырладыр.
Бу бахымдан, Гуран елан едир ки, Аллаһын елә илк ҝүндән ҝөндәрдији ајин Ислам ајини олмушдур. Бундан гејри ајин ардынҹа ҝедәнләрин тутдуғу јол јанлышдыр. Гурани-кәримдә бујурулур: “Аллаһ јанында дин Исламдыр” (“Али-Имран”, 19.); “Ким Исламдан башга бир дин ардынҹа ҝедәрсә, һеч вахт гәбул олунмаз...” (“Али-Имран”, 85.); “Ибраһим нә јәһуди, нә дә хачпәрәст иди. О анҹаг һәниф мүсәлман иди...” (“Али-Имран”, 67.) Ҝөрүндүјү кими, Гурани-кәрим Ибраһими јәһуди вә ја мәсиһи сајанлары мәзәммәт едәрәк, онун төвһид гәһрәманы олдуғуну өнә чәкир. Беләҹә, дејә биләрик ки, сәмави шәриәтләр һәгигәтдә ваһид бир шәриәтдир. Бу ајинләр бәшәријјәтин иҹтимаи тәкамүлү нәтиҹәсиндә формалашараг, нәһајәт, ваһид ајин шәклинә ҝәлмишдир. Сон Пејғәмбәр (с) исә бу ишдә васитәчидир. Бәшәр тарихи боју Аллаһ тәрәфиндән ҝөндәрилмиш ајинләр орта мәктәбдә башлајыб докторлугда битән елми инкишаф јолуну хатырладыр.
