19 Август 2017
ТӨВБӘНИН МӘРТӘБӘЛӘРИ
Төвбә етмәк тәкҹә дилдә дејил...
Бир шәхс Имам Әлинин (ә) һүзурунда өзүнү ҝөстәрмәк үчүн деди:
(Аллаһдан бағышланмаг истәјирәм.) Имам Әли (ә) бујурду: Анан матәминә отурсун! Билирсәнми, истиғфар тәкҹә дилдә демәклә дејил. Онун јүксәк мәрһәләси вар. (Сонра бујурду:) Төвбә вә истиғфарын алты шәрти вар:
1. «Кечмиш ҝүнаһлардан пешман олмаг».
2. «Ҝүнаһлары тәрк етмәји гәрара алмаг».
3. «Ҹамаатын һаггыны јејибсә онлары гајтармаг».
4. «Аллаһын онун бојнуна гојдуғу вәзифәләри јеринә јетирмәк». (Намаз гылмаг, оруҹ тутмаг кими).
5 «Бәдәнинин һарам малдан әмәлә ҝәлән әтләрини ибадәтлә әритмәк».
6. «Инсанын бәдәни ҝүнаһын ләззәтини чәкдији кими ибадәтин чәтинлијини дә дадсын». Бу мәрһәләләрдән сонра “اَسْتَغْفِرُ الله” Аллаһдан бағышланмаг истәјирәм дејә биләрсән».
Имам Сәҹҹад (ә) бујурур: «Төвбә етмәк тәкҹә дилдә дејил; төвбә пис јоллардан чәкилиб јахшы ишләр ҝөрмәкдән ибарәтдир».
Бунунла да төвбәнин гәбул олунмасынын шәртләрини өјрәндик ки, ҝүнаһы тәрк етмәкдән вә ҝүнаһлардан пешман олмагдан әлавә, ҝүнаһкар шәхс етдији ҝүнаһларын әвәзини дә чыхмалыдыр. Мисал үчүн: Гуранда охујуруг: «Иффәтли гадына бөһтан атан шәхсә 80 зәрбә шаллаг вурулмалыдыр.» Сонра Гуран бујурур: «(Бу ганундан) о кәсләр истисна олунурлар ки, бундан (бөһтан атдыгдан) сонра төвбә едиб ишләрини дүзәлтсинләр». («Нур» сурәси, ајә 5.)
Бу ајәдә «وَاَصْلَحُوا» (ишләрини дүзәлтсинләр) ҹүмләси ону билдирир ки, төвбәнин гәбул олунмасынын мүһүм шәртләриндән бири дә будур ки, инсан төвбә етдикдән сонра кечмиш сәһвләрини дүзәлтсин вә јахшы ишләрлә мәшғул олсун. Халис төвбәнин шәртләриндән бири дә ҝүнаһкар шәхсин етдији ҝүнаһлары етираф етмәсидир.
Имам Багир (ә) бујурур: «Аллаһа анд олсун, ҝүнаһы етираф етмәдән ҝүнаһдан гуртулуш јохдур».
Имам Әли (ә) бујурур: «Ҝүнаһыны етираф едән шәхс төвбә етмиш кимидир».
(Аллаһдан бағышланмаг истәјирәм.) Имам Әли (ә) бујурду: Анан матәминә отурсун! Билирсәнми, истиғфар тәкҹә дилдә демәклә дејил. Онун јүксәк мәрһәләси вар. (Сонра бујурду:) Төвбә вә истиғфарын алты шәрти вар:
1. «Кечмиш ҝүнаһлардан пешман олмаг».
2. «Ҝүнаһлары тәрк етмәји гәрара алмаг».
3. «Ҹамаатын һаггыны јејибсә онлары гајтармаг».
4. «Аллаһын онун бојнуна гојдуғу вәзифәләри јеринә јетирмәк». (Намаз гылмаг, оруҹ тутмаг кими).
5 «Бәдәнинин һарам малдан әмәлә ҝәлән әтләрини ибадәтлә әритмәк».
6. «Инсанын бәдәни ҝүнаһын ләззәтини чәкдији кими ибадәтин чәтинлијини дә дадсын». Бу мәрһәләләрдән сонра “اَسْتَغْفِرُ الله” Аллаһдан бағышланмаг истәјирәм дејә биләрсән».
Имам Сәҹҹад (ә) бујурур: «Төвбә етмәк тәкҹә дилдә дејил; төвбә пис јоллардан чәкилиб јахшы ишләр ҝөрмәкдән ибарәтдир».
Бунунла да төвбәнин гәбул олунмасынын шәртләрини өјрәндик ки, ҝүнаһы тәрк етмәкдән вә ҝүнаһлардан пешман олмагдан әлавә, ҝүнаһкар шәхс етдији ҝүнаһларын әвәзини дә чыхмалыдыр. Мисал үчүн: Гуранда охујуруг: «Иффәтли гадына бөһтан атан шәхсә 80 зәрбә шаллаг вурулмалыдыр.» Сонра Гуран бујурур: «(Бу ганундан) о кәсләр истисна олунурлар ки, бундан (бөһтан атдыгдан) сонра төвбә едиб ишләрини дүзәлтсинләр». («Нур» сурәси, ајә 5.)
Бу ајәдә «وَاَصْلَحُوا» (ишләрини дүзәлтсинләр) ҹүмләси ону билдирир ки, төвбәнин гәбул олунмасынын мүһүм шәртләриндән бири дә будур ки, инсан төвбә етдикдән сонра кечмиш сәһвләрини дүзәлтсин вә јахшы ишләрлә мәшғул олсун. Халис төвбәнин шәртләриндән бири дә ҝүнаһкар шәхсин етдији ҝүнаһлары етираф етмәсидир.
Имам Багир (ә) бујурур: «Аллаһа анд олсун, ҝүнаһы етираф етмәдән ҝүнаһдан гуртулуш јохдур».
Имам Әли (ә) бујурур: «Ҝүнаһыны етираф едән шәхс төвбә етмиш кимидир».